Nữ tài tử
Kim Vui, một Sophia Loren của Việt Nam và hồi kư “Bóng
mây t́nh yêu”

Từ cuối
thập niên 50 đến đầu thập niên 70 của
thế kỷ trước, trong làng giải trí của
miền Nam người ta thường nhắc tới tên
“tứ đại mỹ nhân”: Thẩm Thuư Hằng, Kiều
Chinh, Thanh Nga và Kim Cương. Tuy nhiên, theo tôi, một
người đẹp mà người đàn ông nào nh́n
thầy đều mơ ước được sở
hữu là nữ tài tử Kim Vui.

Sophia Loren
Kim Vui có một
nhan sắc và thân h́nh quyến rũ được so sánh
với cô đào khả ái người Ư là Sophia Loren.
Giới kư giả Sài G̣n thời đó gọi Kim Vui là “Người
phụ nữ hấp dẫn nhất của Sài G̣n thập
niên 60-70.”
Kim Vui sanh năm
1939, tuổi con mèo, có cái tên rất mộc mạc là
Nguyễn Thị Vui.
Nhưng “hồng
nhan đa truân”, con đường t́nh của mỹ nhân này
đúng thiệt gian nan. Mới 16 tuổi, cô đă dính
bầu với một chàng trai Huế (!) vào nhà cô ở trọ
đi học. Và ngay sau đó chàng trai về quê… cưới
vợ! Thời gian đó làm ǵ biết phá thai, và thế là
cô đă làm mẹ ở tuổi 17, sinh được
một bé gái.
17 tuổi, cô
đi hát pḥng trà, đi hát ở các đơn vị lính
tráng, để có tiền nuôi con. Mẹ đơn thân,
lại xinh đẹp, hấp dẫn, trong môi trường
xướng ca, cô bị quấy rối ngày đêm bởi
các dân chơi có tiền, các sĩ quan, kể cả 2 ông
tướng nức tiếng thời đó.
Cô phải nghe
lời ba mẹ, năm 19 tuổi lên xe hoa với một
ông nhạc sĩ quen với gia đ́nh, để thoát
khỏi t́nh trạng bị rập ŕnh tấn công ngày
đêm. Đẻ cho ông 2 đứa con nữa, vẫn
đi hát và vẫn bị đàn ông mê, xếp rồng
rắn sau lưng. Ông chồng th́ không thành công, và ngày càng
ghen tuông, vũ phu… Cô phải ly thân, bỏ lên Đà Lạt,
mở một tiệm cà phê. Bắt đầu quen và yêu
một người đàn ông Mỹ tên Frank Scotton, một
điệp viên của Mỹ, nhiều quyền lực,
đi tới đi lui khắp miền Nam. Bất chấp
cô là mẹ 3 con, anh ta vẫn yêu… Ngoài những ngày ngắn
ngủi bên nhau, Frank đi công tác địa đầu liên
miên. Cô lại mang thai với Frank, nhưng rồi bị
hư thai sau khi Frank gần như bất ngờ chủ
động chia tay với cô, để lấy một cô
vợ Đài Loan. Thực tế cô đă có thể là vợ
Frank nếu được cấp visa về Mỹ với
anh, nhưng v́ thủ tục ly dị với người
chồng cũ chưa xong nên cô đă bị từ chối.
Tháng 8-1971, 32
tuổi, cô lấy Robert Henry, một nhà thầu quân sự
Mỹ, nhỏ hơn cô 3 tuổi, với mong muốn
được đưa cả gia đ́nh qua Mỹ. V́
với hiểu biết của cô, qua những người
bạn Mỹ, miền Nam chắc chắn sẽ bị
mất vào tay CS. Cô cùng chồng và 3 đứa con riêng
được đi qua đảo Guam, nơi làm việc
mới của Henry. Lần lượt đẻ cho anh 3
đứa con gái nữa!
Và khi họ
trở về sinh sống ở bang Virginia th́ lại ly
dị v́ sự ngoại t́nh và vũ phu của anh chồng
sau khi bị cô phát hiện. Cô lại bay qua California
để sinh sống. Rồi lấy Trần Văn Thanh
(con của tướng T.V.Đ., người xưa kia
từng quấy rối cô, rồi lại tiếp tục
quấy rối sau khi cô đă là con dâu của ông!), nhỏ
hơn cô 8 tuổi! Theo chồng qua Phi Châu làm việc.
Rồi lại ly dị, lấy Kenneth Gunn, một ông già
Mỹ ở Cali. Rồi ông ta chết.
Cuối cùng, sau
mấy chục năm, Frank (đă ly dị vợ) t́m
gặp cô để xin lỗi, và họ đă đoàn
tụ với nhau… Chính thức chung sống.
Như vậy,
Kim Vui là người đàn bà đă có 5 đời chồng
chính thức và 6 đứa con! Nhưng đối với
mọi người Kim Vui vẫn là một tượng đài
nhan sắc của miền Nam trước 1975.

Nữ tải
tử điện ảnh Kim Vui, cũng là người
phụ nữ Miền Nam Việt Nam đầu tiên mặc
“bikini” xuất hiện trên màn ảnh lớn. Kim Vui
đóng phim không nhiều. Cả sự nghiệp
điện ảnh của cô chỉ xuất hiện trong
một vài cuốn phim nên chưa có thể sánh với
những minh tinh danh tiếng như Kiều Chinh, Thẩm
Thuư Hằng, Thanh Nga hay Kim Cương. Tuy nhiên, theo nhà nghiên
cứu Lê Hồng Lâm, th́ chỉ cần một vai nữ ca
sĩ nhạc “Jazz” luỵ t́nh trong phim “Chân Trời
Tím” xuất hiện bên cạnh Hùng Cường, tên
tuổi của Kim Vui đă toả sáng rực rỡ.
Kim Vui đă đoạt giải nữ diễn viên xuất
sắc nhất của giải thưởng Văn học
nghệ thuật năm 1970 của phủ Tổng thống
tổ chức, và đích thân Tổng thống Nguyễn
Văn Thiệu đă trao tặng Kim Vui tượng vàng
trong đêm liên hoan trao giải tại dinh Độc
Lập.

Tổng thống
Thiệu trao tượng vàng cho Kim Vui
V́ cha mẹ cô
sống với nhau không hạnh phúc nên gia đ́nh lâm vào khó
khăn và Kim Vui phải đi làm và bước chân vào
lĩnh vực giải trí rất sớm. Từ khi cón
nhỏ, Kim Vui bắt đầu theo học với cố
nghệ sĩ Ngọc Đức, và Kim Vui cũng
được học môn vũ “Ballet.” Sau
đó Kim Vui được danh ca Minh Trang khuyến khích
đi hát. Minh Trang cũng là người đặt cho
cô nghệ danh là Kim Vui, với mong muốn là cuộc
đời sẽ luôn gặp suôn sẻ, nhiều niềm
vui. Tuy vậy, Kim Vui lại thừa nhận:
“Cuộc
đời của tôi lại buồn nhiều hơn vui.”
V́ học vũ “Ballet”
từ nhỏ, rồi sau đó chuyển sang “Belly Dance”
nên thời trẻ Kim Vui đă có được một vóc
dáng gợi cảm và quyến rũ. Năm 17 tuổi, cô
tham gia cuộc thi hát ở đài Pháp Á và sau đó
được giám đốc là ông Hoàng Cao Tăng mời
hợp tác với đài. Cô chính thức trở thành ca sĩ
và nhanh chóng nổi tiếng. Ngoài hát nhạc Việt.
Kim Vui c̣n hát nhạc Anh, Pháp, Ư. Mỗi tối đi
diễn ở 10-12 pḥng trà khác nhau, tên tuổi Kim Vui nổi
lên như một hiện tượng đợt sóng
mới của tân nhạc.
Về giọng
hát của Kim Vui, nhà văn Hồ Trường An nhận
xét:
“Kim Vui có
giọng tốt, làn hơi mượt mà, kỹ thuật
già dặn, cách ngân nga tuyệt vời. Đó là một
giọng hát trong trẻo, thanh tao.”
Có lẽ trong hàng
ngũ các nữ ca sĩ, các nữ kịch sĩ, các nữ
minh tinh màn bạc, Kim Vui đẹp bốc lửa nhất
và đa tài đa diện nhất.”
Nhà văn Hồ
Trường An cũng nói về ngoại h́nh của cô
như sau:
“Kim Vui mặc áo
dài th́ áo dài phải mang ơn chị, v́ nhờ chị mà áo
mới đạt được cái đẹp trong công
việc nâng ngực bó eo người mặc, với
lồng lộng những nét tṛn mê hoặc. Kim Vui mặc áo
đầm hở vai mầu đỏ, và mang găng đen
dài quá khửu tay, trông chị bốc lửa như Rita
Hayworth trong phim Gilda.”
Sau lĩnh
vực ca hát, Kim Vui bắt đầu dấn thân vào lĩnh
vực sân khấu và điện ảnh, tuy có hơi
muộn. Ban đầu cô đóng một vài vai phụ trong
những vở thoại kịch của đoàn kịch Kim
Cương, nhưng không để lại nhiều ấn
tượng. Đến cuối thập niên 1960, Kim Vui
mới thử sức với lĩnh vực điện
ảnh trong các bộ phim “Thương Hận,” “Phản
Bội,” “Cúi Mặt”… nhưng vẫn không
để lại nhiều tiếng tăm. Một cơ may
đến với Kim Vui khi cô được đạo
diễn Lê Hoàng Hoa mời đóng vai chính trong phim “Chân
Trời Tím” cùng với Hùng Cường. Có người
nói rằng ban đầu đạo diễn đă mời
Thẩm Thuư Hằng, nhưng người đẹp này
từ chối v́ không muốn đóng chung với một kép
cải lương là Hùng Cường, nên Kim Vui
được chọn để thay thế. Cũng
từ bộ phim này, Hùng Cường và Kim Vui đều
trở thành một hiện tượng mới rất
rầm rộ trong làng điện ảnh Miền Nam
đầu thập niên 1970.

Trong phim “Chân
Trời Tím,” dù thời lượng của Kim Vui
xuất hiện trong phim không nhiều bằng Hùng
Cường, nhưng cô lại nhận được
nhiều lời khen ngợi hơn do lối diễn
xuất tự nhiên và chân thật. Một điều thú
vị là Kim Vui và Hùng Cường từng là bạn học
trường đạo từ thuở c̣n nhỏ. Phim “Chân
Trời Tím” khởi chiếu năm 1970 và gây nên một
cơn sốt với số vé vào cửa bán được
rất hiếm có tại Miền Nam.

Cuối
đời, Kim Vui viết hồi kư bằng tiếng Anh
“Love Found and Lost: The Kim Vui Story”, bản tiếng Việt ra
mắt tại Hoa Kỳ năm 2021 do Dịch Giả Phan Lê
Dũngchuyển ngữ với tựa đề “Bóng Mây
T́nh Yêu”. Lời giới thiệu do Nhà Văn Trịnh B́nh An
biên soạn.
Qua hồi kư “Bóng
Mây T́nh Yêu”(BMTY), xin đưa ra một vài khía
cạnh cuộc đời người nghệ sĩ tài
sắc Kim Vui. Đó là những điều hết sức
đặc biệt nhưng ít người biết tới.
“Năm 10
tuổi tôi đă được cḥm xóm quư mến. Lúc nào tôi
cũng sẵn sàng giúp những cụ già nhà bên khi con cái các
cụ phải quần quật làm việc ở Chợ Lớn
hoặc các bến tàu Sài G̣n. Tôi giúp họ làm việc
vặt và c̣n múa hát giúp vui nữa. Những cụ già đó
là khán giả đầu tiên của tôi.” (BMTY-Trang 44)
Con
đường tới với âm nhạc của “cô bé Vui”
hồn nhiên như thế. Về sau, người ta chỉ
nhắc tới Kim Vui tài năng tuổi 17. Nào biết tài năng
bắt nguồn từ một Kim Vui sẵn mang trong ḿnh
một trái tim mẫn cảm và nhân hậu.
Tài múa hát đă
đưa Kim Vui lên sân khấu, kiếm được
tiền khi mới 14. Nhưng Kim Vui không muốn
thế: “Kim Vui muốn trở thành ca sĩ chứ
không phải nghệ nhân khiêu vũ.” (BMTY-Trang 49)
Về sau, khi nh́n
lại quăng đời đă qua, Kim Vui tâm sự:
“Là một ca
sĩ có tiếng, rồi tài tử và đôi khi là họa
sĩ, tôi thấy sự diễn xuất và các sáng tác
của tôi lúc nào cũng hàm chứa nội dung về
đất nước tôi, Việt Nam.”(BMTY-Trang 18)
Tuy c̣n rất
trẻ, Kim Vui đă có ư thức công dân rơ rệt. Kim Vui tham
gia ban văn nghệ của Đặc Ủy Phủ Công
Dân Vụ năm 16.
“Biết
được những thay đổi trong đất
nước, tôi cho là tôi có thể có cơ hội đóng góp
một phần nhỏ vào hoạt động yêu
nước đang ló dạng ở Miền Nam. Tôi nghĩ
tôi có thể tham gia một một lư tưởng
vượt trên việc tŕnh diễn nghệ thuật.”
(BMTY-Trang 62)
“Các tŕnh diễn,
múa hát pha lẫn những kêu gọi chính trị của chúng
tôi ở các thủ phủ quận, ở các thôn ấp. (…)
Chúng tôi được hoan nghênh ở mọi nơi v́
người dân muốn có sự giải khuây. Và cũng có
nhiều người ṭ ṃ về chính phủ mới.” (BMTY-Trang 63)
Qua những
chuyến công tác khắp nơi, có khi tới tận cao
nguyên, Kim Vui chứng kiến rất nhiều cảnh
đời. Cô gái ấy bắt đầu băn khoăn
về t́nh h́nh đất nước:
“Tuy chưa
biết chắc những ưu tư chính trị thực
sự phải là ǵ, tôi bắt đầu suy nghĩ
nhiều hơn, và bắt đầu đặt câu hỏi.
Tuy chỉ là một diễn viên trẻ, tôi vẫn có cơ
hội tŕnh bày suy nghĩ với ông Kiều Công Cung. Ông
cũng là một người miền Nam, luôn thân thiện
và hành xử đáng kính.” (BMTY-Trang 72)
T́nh yêu nghệ
thuật, t́nh yêu đất nước là hai nét nổi
bật ở Kim Vui.
Ngoài ca hát, Kim Vui
c̣n thích vẽ tranh. Có thể nhờ năng khiếu mỹ
thuật nên cô ca sĩ trẻ Kim Vui thành công khi hát
bản “Le Beau Danube Bleu” (Ḍng Sông Xanh),
một ca khúc đă là “của riêng” đàn chị Thái Thanh.
Có lẽ lúc hát, Kim Vui đă “vẽ” một ḍng sông xanh tuyệt
đẹp trong óc, và rồi cứ thế diễn tả
ra?
Phận gái
thời ly loạn, Kim Vui giữ cho riêng ḿnh mối ưu
tư thời cuộc.
Thế nhưng,
định mệnh dường như mỉm cười
với Kim Vui. Kim Vui được gặp một
người cùng hướng về mảnh đất
họ đang có mặt: Miền Nam Việt Nam.
Hai kẻ xa
lạ, không cùng màu da, không cùng tiếng nói, gặp nhau
thật t́nh cờ. Lo
“Tôi không diễn
tả được cảm tưởng khi nh́n sâu vào
đôi mắt đó: Xám, xanh nhạt, xanh lá cây, một
sự ḥa hợp của những màu đó. Người
khách mỉm cười, nhẹ nhàng. (…) Và lúc này đây, tôi hoàn
toàn chết sững, ngay trong quán cà phê của tôi.”(BMTY-Trang
100)
Người
đàn ông ấy, như một cánh chim bằng, đến
rồi lại đi…
“Anh thường
nói mơ hồ về những chỗ anh đi, những
việc anh làm và những người cùng làm việc
với anh. (…) Anh sẽ vắng mặt chỉ vài ngày,
nhưng biết anh sẽ lái xe trên những
conđường mà nhiều người khác không đi,
tôi bắt đầu cầu nguyện cho anh hằng đêm.” (BMTY-Trang 106)
Lúc gặp nhau,
họ nói với nhau những lời mật ngọt yêu
thương chăng?
“Sau khi tôi từ
Sài G̣n trở về, lần đầu chúng tôi có một
cuộc bàn luận chính trị sâu hơn b́nh thường.
Anh nói tới những ngày đi vào các thôn ấp
trước khi quay về Đà Lạt. Anh cho rằng thay
v́ giải quyết những tệ hại, chính phủ
lại làm ra những lỗi lầm khiến các vấn
đề tệ hại trầm trọng thêm. Anh tin hai
lỗi lầm quan trọng nhất là việc các nhân viên
chức trách thiếu kính trọng đối với
người dân, nhất là người dân ở thôn quê.
Lỗi thứ hai là đặt các luật lệ thiếu
hợp lư làm gia tăng sự căng thẳng giữa
Phật Giáo và Công Giáo.” (BMTY-Trang 107)
“Anh nói trong
một, hai ngày nữa anh lại lên đường, đi
về những tỉnh hướng Bắc. Tôi hỏi anh,
tôi có thể đi theo không. Nhưng anh phản ứng
bằng một nụ cười tếu và bảo
chẳng thể nào đi như thế được.” (BMTY-Trang 107)
Khi tài năng
ở một mỹ nhân được cộng thêm ḷng dũng
cảm, thử hỏi, có người đàn ông nào không
bị quyến rũ?
Thế nhưng,
với người đàn ông ấy, vẫn c̣n có một
thứ quyến rũ hơn.
“Cuộc
chiến, một phiến nam châm phức tạp, đa
chiều, lấp lánh như kiếng vạn hoa hăi hùng
sẽ kéo anh và các bạn anh, ch́m dần vào các thôn ấp,
các rừng rậm, để t́m một công thức
thắng cuộc.”(BMTY-Trang 143)
T́nh yêu của Kim
Vui và “anh”, rất gần với câu: “Yêu, không phải
là nh́n nhau, mà là cùng nhau nh́n về một hướng.
Thế nên, không
quá khó để thấy t́nh yêu của hai người ngày
càng nồng nàn hơn.
“Anh giải thích
anh không muốn đưa tôi về phía Bắc, bên trên Nha
Trang, v́ mỗi lần chúng tôi gần nhau anh lại yêu tôi
hơn. Nên anh không muốn tôi gặp bất cứ nguy hiểm
nào.”(BMTY-Trang 126)
Nhưng,
người đàn ông ấy, trớ trêu thay, rất
giống với “anh” trong bài hát “Chân Trời Tím.” –
Ba chữ định mệnh gắn liền với Kim Vui.
“Anh từ
lửa khói quê hương. Đường hun hút biên
cương. Một ḿnh ngắm trăng suông.”
C̣n Kim Vui, rất
giống với “em” trong bản nhạc buồn.
“Anh chắc em
mơ về nơi chân trời tím. Mơ chúng ta in bóng chân
trời xa. Nhưng anh biết muôn đời, muôn kiếp
sau. Anh với em không thể đến gần nhau.”
Chân trời tím
lăng mạn kia, không có anh và em.
Bởi, anh
cuối cùng đă chọn.
Anh chọn, không
có em.
“Anh đă
giảm cân rất nhiều và ít khi cười. Theo tôi
nhớ, đúng hơn, chẳng bao giờ thấy anh
cười. H́nh như, anh chỉ cảm thấy thoải
mái khi tôi hỏi thăm các người bạn đă đi
theo anh, người Việt và người Mỹ. Mới
thoáng chốc, tôi có cảm tưởng như mới
chỉ vài giờ, anh đă lại lên đường. Tôi
chưa có cơ hội để cho anh biết tôi đă
hoàn tất thủ tục ly dị và lúc này có thể tự
do thành hôn với anh.“
Tôi biết
với anh, chẳng người đàn bà nào khác có thể
sánh với tôi, nhưng tôi chưa đoán trước
được các tiếng gọi hấp dẫn ma quái:
Những tiếng gọi th́ thầm của những
người bạn chiến đấu, một sự
mạo hiểm chung và cùng hy sinh cho một lư tưởng
cao thượng.” (BMTY-Trang
155)
“Rồi anh
xuất hiện ở nhà tôi, bẩn thỉu, mỏi
mệt, trông như một bóng ma của người tôi yêu.
Trong nhà đang có bạn tôi, một họa sĩ và hai kư
giả, đang ở pḥng khách. Anh không chào họ, chỉ
cầm tay đưa tôi vào bếp.
Anh bất
thần bảo tôi là anh không thể tiếp tục phân
đôi người anh để vừa đến với
tôi, vừa tham gia cuộc chiến. Anh sẽ không trở
lại Sài G̣n để cùng chia xẻ cuộc đời
với tôi nữa. Không có thời giờ cho hai chúng tôi, không
có không gian cho tôi trong thế giới của anh. Tôi lập
tức chết sững, ngă xuống sàn, và không thể
ngừng khóc. Frank quay người, biến mất.” (BMTY-Trang 157)
Người
đàn ông tên Frank – “Frank Scotton.“
Frank Scotton
tới Sài G̣n năm 1962 khi vừa 24 tuổi. Suốt 13
năm sau đó, Frank miệt mài với sứ mạng
hỗ trợ Miền Nam Việt Nam trong cuộc chiến
chống xâm lược.
Thế nhưng,
nỗ lực của Frank, cùng nỗ lực của hàng
triệu người dân Miền Nam, đă không thể
vượt qua những thử thách khắc nghiệt.
Tác phẩm “Uphill
Battle” của Frank Scotton ra đời
trước “Love Found and Lost” của Kim Vui.
Trong “Lời
Ngỏ về ấn bản Việt ngữ“, Frank
viết như sau:
“Cuối cùng,
nếu bạn đọc cảm thấy không vui với
những mô tả của tôi về những khiếm
khuyết của phía Việt Nam, th́ xin hăy đọc
lại những nhận xét của tôi về những
khuyết điểm c̣n trầm trọng hơn của phía
Hoa Kỳ. Thay v́ đổ lỗi cho nhau, chúng ta nên t́m cách
hiểu rơ bản chất bất định của
cuộc chiến.”
Cuộc chiến
ấy, Frank gọi là “Cuộc Chiến Leo Dốc.” Ở
đó, khó khăn chồng chất khó khăn, oằn
nặng trên vai con dân Miền Nam. Ở đó, tất cả
đều là nạn nhân. Ở đó, tất cả
đều bất định. Cũng bất định
một mối t́nh – Mối t́nh của Kim Vui.
“Hai t́nh yêu
đặc biệt và lâu dài nhất của tôi là t́nh yêu dành
cho quê hương đă sinh ra tôi, và t́nh yêu dành cho một
người đàn ông.” (BMTY-Trang 20)
T́nh yêu thứ hai
Kim Vui đă t́m lại.
T́nh yêu thứ
nhất th́ sao?
Phải chăng,
t́nh yêu ấy như một “bóng mây” – “Bóng Mây T́nh Yêu” –
ngay ở trên mà không sao với tới.
Để
rồi, dù tiếng hát không c̣n cất cao nữa, nhưng
những thổn thức trái tim, măi trào dâng mà không thể
nhận ch́m.
Tổ Quốc
ơi!
Yêu người,
yêu cả một đời!
Hồi kư “Bóng mây
t́nh yêu” của Kim Vui mở ra cho chúng ta thấy cuộc
dời trôi nổi của một mỹ nhân, một minh tinh
màn bạc từ những năm tháng sống nổi
tiếng ở quê hương chiến tranh đến
khoảng thời gian dài mất hút ở hải ngoại
luôn ôm ấp hai mối t́nh lớn : t́nh yêu cá nhân và t́nh yêu
đất nước. T́nh yêu cá nhân có thể t́m lại
được nhưng Kim Vui cũng như tất cả
chúng ta, những người Việt bỏ nước ra
đi luôn trăn trở làm sao t́m lại được quê
hương yêu dấu tươi đẹp như
trước 1975 .
Huỳnh Công Ân
12/9/2025
Tài liệu
trích dẫn:
-Hưng Việt
Nh́n lại tài tử Kim Vui
( Đông Kha)
https://hung-viet.org/a29838/nhin-lai-tai-tu-kim-vui
-Nam Kỳ
Lục Tỉnh
Bóng mây t́nh
yêu-Hồi kư Kim Vui
(Trịnh B́nh An)
-Facebook:T́m Dân Sài
G̣n Xưa
(Phương Mai)